Najdłuższa ulica w getcie. Na jej południowym krańcu mieściła się jedna z pięciu niemieckich wartowni (w kordegardzie pałacu Biedermannów). Na jej drugim końcu (róg Okopowej) była druga wartownia. Przy tej ulicy - zwłaszcza na jej południowym krańcu, gdzie były eleganckie kamienice - mieściły się siedziby wielu ważnych instytucji. W budynku na rogu Smugowej i Franciszkańskiej (nr 13/15) do października 1941 roku działała szkoła, potem umieszczono tam praskich Żydów (kolektyw Praga II). Po wielkich wywózkach w 1942 roku do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem, w tych pomieszczeniach uruchomiono resort bieliźniarski i odzieżowy.







Kościół mariawitów, podobnie jak inne kościoły na tym terenie, w pierwszym etapie istnienia getta nie był używany. Potem przekształcono go w magazyn. Ciekawe jest, że figura Matki Boskiej stojąca przed kościołem przetrwała przez całe getto, była obudowana deskami.

Natomiast w budynkach należących do parafii, na terenie posesji znajdującej się od frontu przy ul. Franciszkańskiej 27 (dziś nie istnieje), już od maja 1940 roku, funkcjonowała komenda I Rewiru Policji Żydowskiej, czyli Służby Porządkowej (Ordnungsdienst) [patrz: Policja Żydowska]. W tym gmachu działał też Wydział Szkolnictwa, który kierował sprawami nauczania dzieci i młodzieży. Organizował także i nadzorował kolonie oraz półkolonie na Marysinie. Pod tym adresem funkcjonowały również dwie szkoły.

Na tyłach posesji znajdowała się wielka plantacja, gdzie w 1940 roku działały półkolonie, ale później teren został rozparcelowany na ogródki działkowe.

Od 16 marca 1941 roku pod tym adresem zaczął funkcjonować Sąd Przyspieszony. Przede wszystkim prowadził sprawy osób oskarżonych o ciężkie przestępstwa kryminalne, ale także o sabotaż oraz podburzanie mieszkańców getta przeciwko Przełożonemu Starszeństwa Żydów. Wyrok wydawał sędzia w obecności dwóch ławników, bez udziału oskarżyciela i obrońcy.

Jesienią 1941 roku zakwaterowano tu wysiedleńców z Czech (kolektyw Praga III b). Gdy rozpoczęły się wywózki mieszkańców getta do Chełmna nad Nerem, od 16 stycznia do 2 kwietnia 1942 roku, działała w tym miejscu Komisja Wysiedleńcza.

Pod koniec 1940 roku ulicą Franciszkańską, a dalej Brzezińską jeździł tranzytowy tramwaj w kierunku cmentarza na Dołach [patrz: Tramwaje w gettcie].

Rozplakatowane 15 marca obwieszczenie Przełożonego Starszeństwa Żydów nr 233 zawiadomiło ludność getta o powołaniu do życia z dniem 16 marca Sądu Przyspieszonego. Siedzibą tej instytucji jest lokal przy Franciszkańskiej 27. W myśl obwieszczenia Sąd Przyspieszony jest instancją całkowicie niezawisłą i ma za zadanie zwalczanie przestępstw zagrażających interesom publicznym. Sąd Przyspieszony prowadzić będzie sesje w dwóch kompletach, składających się z jednego sędziego i dwóch mianowanych przez prezesa ławników. Rozprawy sądowe nie będą poprzedzane dochodzeniem. Prokurator i obrońca udziału w rozprawach nie biorą. Sędziowie wydawać będą wyroki wyłącznie na podstawie własnego przekonania
Kronika getta łódzkiego, 10-24 marca 1941, t. 1, s. 88.

Z wyroku Sądu Przyspieszonego skazany został strażnik więzienny Jakub Szeps na 6 miesięcy ciężkiego więzienia za pobieranie łapówek od rodzin uwięzionych, które chciały za jego pośrednictwem dostarczać" wałówki" swoim bliskim.
Kronika getta łódzkiego, 4 kwietnia 1941, t. 1, s. 1l0.